- Version
- Download 0
- File Size 12.00 KB
- File Count 1
- Create Date 5 Fevral, Juma, 2021
- Last Updated 11 Mart, Payshanba, 2021
Ўзбекистон лизинг уюшмасининг 2020 йилнинг якунларига бағишланган йиғилиши бўлиб ўтди.
2021 йил 5 февралда "Ўзбекистон Лизинг Уюшмаси"нинг 2020 йил якунларига бағишланган видеоалоқа орқали йиғилиши бўлиб ўтди. Йиғилиш давомида ҳисобот даврига якун ясалиб, мамлакатимизда лизинг бозорини ривожлантиришнинг кейинги вазифалари ва устувор йўналишлари белгилаб олинди.
2020 йил якунлари бўйича республика лизинг хизматлари бозорида 48 та лизинг берувчи фаол равишда лизинг фаолияти билан шуғулланган, улардан 18 таси банклардир. Ҳисобот даврида лизинг операцияларининг умумий портфели 5 трлн. 673 миллиард сўмни ташкил этди. Ҳисобот даврида лизинг берувчилар томонидан 5875 янги лизинг битимларини тузилди, уларнинг ҳажми 1 трлн. 852 миллиард сўмни ташкил этди, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 33,7 фоизга ёки 943,2 миллиард сўмга кам.
Пандемиянинг асосий зарбаси ва мажбуран қабул қилинган карантин чоралари кичик ва ўрта бизнесга тушди. Мамлакат лизинг компанияларининг асосий мижозлари кичик ва ўрта бизнесдир. Стратегик аҳамиятга эга бўлган корхоналардан ташқари кўпгина корхоналар ўз ишларини вақтинча тўхтатиб туришди; умуман олганда, кутилганидек, аҳолининг сотиб олиш қобилияти пасайиб, экспорт ва импорт пасайиб кетди. Натижада, лизинг компанияларининг кўплаб мижозлари тўловларни кечиктира бошладилар, уларни кечиктиришларни ва жадвалларни қайта тузишни талаб қилдилар. Айниқса иқтисодиётнинг транспорт, туризм, умумий овқатланиш, қурилиш каби Covid-19 таъсир қилган соҳаларида лизинг хизматларига талаб камайди. Табиийки, амалдаги лойиҳалардан тушумларнинг пасайиши 2020 йилда янги режалаштирилган лизинг лойиҳаларини амалга оширишга салбий таъсир кўрсатди.
Йил якунларига кўра, қишлоқ хўжалиги техникаси лизингга берилган объектлар орасида етакчи ўринни эгаллаб турибди, унинг лизинг операцияларининг умумий таркибидаги улуши 45,5 фоизни ташкил этди. Ундан кейин 21,4 фоизни ташкил этган технологик ускуналарнинг улуши ва 20,2 фоизни ташкил этган автотранспорт воситаларининг улуши келади. Шунингдек, қурилиш техникаси ва ускуналарини лизингга бериш билан боғлиқ битимлар ҳажми муҳим аҳамиятга эга - 10,5%. Ўз навбатида, кўчмас мулкни лизингга бериш кўрсаткичлари ҳали ҳам паст даражада ва атиги 2,5 фоизни ташкил этди.
Кўриб чиқилаётган даврда лизинг компаниялари орасида “O'zagrolizing” АЖ (723,2 млрд. сўм), “Uzbek Leasing International A.O.” АЖ ҚК (169,8 млрд. сўм), “Kamaz Asia Leasing” МЧЖ ҚК (121,3 млрд. сўм), “O’zavtosanoat-Leasing” МЧЖ ЛК (120,9 млрд. сўм) ва “Asaka-Trans-Leasing” МЧЖ ЛК (107,4 млрд. сўм) бозорнинг энг йирик иштирокчилари бўлишди.
Ҳисобот даврида банклар орасида эса “Invest Finance Bank” АТБ (120,5 млрд. сўм), “Trustbank” ХАБ (18,3 млрд. сўм), “Turkiston” ХАТБ (15,4 млрд. сўм), “Mikrokreditbank” АТБ (12,6 млрд.сўм) ва “Ipoteka Bank” АТИБ (10,6 млрд. сўм) энг йирик лизинг берувчилар бўлишди.
2020 йил давомида амалга оширилган янги лизинг операцияларида ҳудудлар орасида энг катта улушни Тошкент шаҳри эгаллаган - 26,9%, иккинчи ва учинчи ўринларда эса мос равишда - 10,3% ва 8,1% улуш билан Тошкент вилояти ва Қашқадарё вилояти келмоқда.
